Detail uitleg over de voeding
 
Voeding
Voedingstekorten
Water
Zaden
Mineralen
Scherpe maagkiezel
Groenvoer en Fruit
Eivoer
Vitaminen
Aminozuren
Zaden kiemen of weken
Voeder nadenkvoorbeeld
Samenvatting
 
Voeding
Waarom voeding?
* Instandhouding en vernieuwing van de lichaamscellen
* Energiebehoefte
* Sociale aspecten ( het elkaar voeren e.d. )

Welke soorten voeding hebben onze vogels nodig?
* Water
* Zaden
* Mineralen
* Scherpe maagkiezel
* Groenvoer/Fruit
* Eivoer
 
Voedingstekorten
De 5 meest voorkomende voedingstekorten:
* Vitamine A tekort (slechte vruchtbaarheid)
* Calcium tekort (zwakke beenderen)
* Jodium tekort (slechte stofwisseling)
* Vitamine D tekort (slechte groei/legnood)
* Lysine tekort (slechte/ruwe bevedering)
 
Wat zit er in de verschillende voedingssoorten en wat is het nut er van?

Water:

Water, is noodzakelijk voor het transport van alle bestanddelen door het lichaam en voor de afvoer van alle schadelijke afvalstoffen.

Zaden:
Zaden zijn opgebouwd uit :
Vocht Vocht in de zaden heeft dezelfde functie als water.
Ruw eiwit Ruw eiwit wordt door de vogel omgezet in lichaamseigen eiwit en dient voor de opbouw van het lichaam en de productie en opbouw van eieren. De eiwitten in zaden zijn de plantaardige, we hebben ook dierlijke eiwitten, deze zitten b.v in kippeneieren, meelwormen en insecten.
Ruw vet Ruw vet wordt door de vogel afgebroken en dient voor de energievoorziening b.v het op temperatuur houden van het lichaam.
Zetmeel en suikers (koolhydraten) De koolhydraten die opgebouwd zijn uit zetmeel en suikers worden hoofdzakelijk gebruikt voor de energievoorziening van de spieren (het vliegen e.d ).
Ruwe celstoffen Ruwe celstof , zijn de afvalstoffen van het vogelzaad ( de pelletjes ) en hebben voor de vogels geen nut.
 
Wat zit er in de verschillende vogelzaden?
  Vocht  Ruw eiwit Ruw vet Koolhydraten Ruwe celstof
Gierst/Millet 13% 11% 4% 60% 9%
Gerst/Haver 11% 10% 5% 60% 10%
Witzaad 13% 15% 6% 56% 5%
Boekweit 15% 12% 2% 58% 11%
Raapzaad 8% 20% 43% 18% 8%
Negerzaad 7% 21% 42% 13% 14%
Lijnzaad 9% 22% 34% 22% 7%
Zonnepitten 8% 15% 30% 18% 27%
Hennep 9% 20% 32% 18% 17%
Het nut van gerantsoeneerd voeren wordt na bestudering van dit schema al duidelijk.
Hoe meer verschillende zaden de vogel op moet nemen , des te meer bestanddelen krijgt de vogel binnen van ieder zaad afzonderlijk binnen. (hier komen we later nog op terug)

Mineralen:
Deze zijn nodig voor de opbouw en instandhouding van het skelet en uiteraard voor de opbouw van de eierschaal. We kunnen het verstrekken in de vorm van grit , eventueel pikstenen of mineralenbloks, en het zit in diverse groenvoeders.

Scherpe maagkiezel:
Scherpe maagkiezel is nodig voor de vermaling van de zaden in de spiermaag, voor de mineralenvoorziening is scherpe maagkiezel niet van belang. De volgende mineralen komen veelvuldig in het lichaam voor :
Calcium, Fosfor, Natrium.
 
Weer andere, zogenaamde sporenelementen hebben vogels maar in zeer kleine hoeveelheden nodig:
IJzer, Koper en KobaltZijn van belang voor de vorming van de bloedlichaampjes.
Mangaan Belangrijk voor de opbouw van de eierschaal.
KoperVan belang voor de melaninevorming in de veren.
JodiumNoodzakelijk voor een goede werking van de schildklier.
ZwavelNodig voor de opbouw van bepaalde aminozuren.
Calcium, fosfor en magnesium Noodzakelijk voor de opbouw van de beenderen, en de aanhechting van de spieren hieraan.
Bovengenoemde mineralen komen niet allen voor in gritmengsels e.d. maar ook in diverse groenvoeders en in fruit, het is derhalve zeker van nut deze in zoveel mogelijk verschillende vormen te verstrekken
 
Groenvoer en Fruit
Groenvoer en fruit is bedoeld als bijvoeding , de hoeveelheid moet dus niet te groot zijn, het is wel belangrijk zoveel mogelijk verschillende groenvoeders e.d. te verstrekken dit omdat ieder voer weer verschillende vitamines, mineralen en aminozuren in zich meedraagt.
Voorbeelden zijn : Appel, Peer, Vogelmuur, Rozebottel, Paardebloem, Mais, Sla, Herderstasje, Zuring, Spinazie, Broccoli, Spruiten, Paprika, Brandnetel (thee).
 
Eivoer:
Eivoer wordt verstrekt om :
Het eiwitgehalte in de voeding te verhogen,
Toevoeging van mineralen en sporenelementen,
Toevoeging van vitaminen
Toevoeging van de essentieële aminozuren.
Het is wel van belang te letten op de houdbaarheidsdatum, de werking van de vitaminen gaat namelijk sterk achteruit na deze datum.
Een belangrijk punt is de calcium/fosforverhouding.
Het percentage calcium moet altijd hoger zijn dan het percentage fosfor, anders zijn deze door de vogel niet op te nemen.
 
Vitaminen:
Waarom vitaminen: Om de eventuele tekorten die in de traditionele mengelingen zitten , aan te vullen.
De vitaminen kunnen we splitsen in twee groepen: De in water oplosbare vitaminen: B, C, E, K, De in vet oplosbare vitaminen: A en D. Vitaminen zijn noodzakelijk om de verschillende stofwisselingsprocessen in het lichaam op gang te brengen en te houden, ze zijn echter maar in zeer kleine hoeveelheden nodig. Een teveel van de in vet oplosbare vitaminen is zelfs schadelijk. De werking van vitaminen kunnen we met het volgende voorbeeld het beste weergeven. We hebben een blok hout ( het vogelzaad),  benzine ( water),  Lucifer ( vitamines). Zonder de lucifer kunnen we het hout en de benzine niet tot ontbranding brengen, echter met b.v. 20 stuks lucifers halen we maar het zelfde resultaat.
De werking van de vitaminen en de voedingsstoffen waar ze in zitten:
Vitamine Agoed voor de slijmvliezen, de groei, bevedering.
Zit in : wortelen, spinazie, selderij
Vitamine B1 goed voor de koolhydraten stofwisseling en de interne klieren
Zit in : graankiemen, bonen, eieren, melk
Vitamine B2 goed voor de huid, levensvatbaarheid van het vogelembryo.
Zit in : noten; eieren, zemelen, lever
Vitamine B6 is goed tegen krampen en is goed voor de eiwitstofwisseling.
Zit in :bladgroenten, gist.
Vitamine B12 is goed voor de enzymenstofwisseling en voor de omzetting van plantaardige eiwitten in lichaamseigen eiwitten. Zit in : Eigeel, koemelk, paardenmest.
Vitamine C Is goed tegen infecties en verhoogt de weerstand. Zit in : rozebottels , zwarte bessen en kan door de vogel zelf aangemaakt worden door het eten van groenvoeders.
Vitamine D Is goed voor de beendervorming en de vorming van de eierschaal. Zit in levertraan en wordt door de vogel zelf aangemaakt als hij direct zonlicht ontvangt.
Vitamine EIs zeer goed voor de vruchtbaarheid. Zit in : tarwekiemolie , zaadkiemen.
Vitamine K Is goed voor de bloedstolling en de vruchtbaarheid.
Zit in: groenvoeders
 
Aminozuren
Aminozuren zijnde bouwstenen van de lichaamseigen eiwitten, zonder aminozuren is de vogel niet in staat om de plantaardige eiwitten uit de zaden en de dierlijke eiwitten uit b.v. eivoer om te zetten in zijn lichaamseigen eiwitten. Dus eiwitverhogend voer of eivoer heeft zonder toevoeging van de essentieële aminozuren geen zin. Aminozuren kunnen we splitsen in : de niet essentieële aminozuren
de essentieële aminozuren. Een vogel heeft volgens de laatste onderzoekingen 20 aminozuren nodig.
Het vogellichaam maakt er via het lichaam 10 zelf aan ( de niet essentieële ). Dus de andere 10 moeten via de voeding aangevuld worden (de essentieële ).

Enkele niet essentieële aminozuren die dus door de vogel zelf aangemaakt worden zijn :
Aspariginezuur Cysteine Hydroxyproline Proline Serine Tyrosine

De essentieële aminozuren die dus via de voeding toegediend moeten worden zijn:
Alanine Arginine Glycine Histidine Leucine
Methionine Treonine Tryptofaan Valine Lysine

In onze traditionele vogelzaadmengelingen zitten ook al een deel van de essentieële aminozuren.
Witzaad is rijk aan leucine en arginine
Haver is rijk aan leucine en arginine
Hennep is rijk aan leucine en valine
Zonnepitten zijn rijk aan arginine
Lijnzaad is rijk aan arginine
Tarwe is rijk aan leucine
Millet is rijk aan leucine
Paddy is rijk aan lysine en arginine
Welke mengeling we ook analiseren er is altijd een tekort aan lysine en methionine,
deze mogen geen van beiden in een goed eivoer ontbreken.
 
Mengelingen aanpassen aan de periode:
Rustperiode Kweekperiode
Milletzaad 50 % Milletzaad 28 %
Witzaad 24 % Witzaad 30 %
Raapzaad 20 % Raapzaad 30 %
Negerzaad 1 % Negerzaad 4 %
Lijnzaad 5 % Lijnzaad 8 %
Eiwitgehalte 14,4 % Eiwitgehalte 16,2 %
 
Zaden kiemen of weken:
Zaden weken of kiemen heeft zeker zijn nut, het is n.l bewezen dat geweekte zaden die tegen ontkiemen aan zijn het rijkst aan voedingsstoffen zijn, wel op tijd spoelen om schimmel tegen te gaan.
 
Voeder nadenkvoorbeeld:
We hebben vogel 1 die binnen gehouden wordt bij 10 graden celcius.
We hebben vogel 2 die buiten gehouden wordt bij min 10 graden celcius.
Vogel 1 eet per dag 5 gram zaad en vogel 2 eet 10 gram zaad per dag.
We hebben op een dag 2 gram eivoer tot onze beschikking die we echter maar aan een van deze 2 vogels mogen geven.
Aan welke vogel zouden we deze 2 gram eivoer het beste geven?
Antwoord : Aan vogel 1 , deze heeft t.o.v. vogel 2 maar de helft aan vitaminen e.d. binnen gekregen.
 
Samenvatting:
Bewaar uw voeding op de juiste plaats en temperatuur, dit om de houdbaarheid te vergroten. Voer uw vogels gerantsoeneerd i.v.m. de opname van alle bestanddelen die hier in zitten en voer zoveel mogelijk andere voedingsmiddelen bij, maar wel met mate. Pas uw voedingsmethode aan, aan de tijd van het jaar ( kweek, rust, rui). Bij aankoop van eivoer , kijk goed op de verpakking wat er in zit en let op de houdbaarheidsdatum. Maak van uw vogels geen kasplantjes, want met een goede voeding en een vrij lage temperatuur kunnen ze echt wel op een diervriendelijke manier leven, doe dit echter wel geleidelijk. Laat eenieder die hier iets van op wil steken eruit halen wat hij/zij wil
Verander zeker geen voedermethode als u het zelf niet wilt, of als u er niet achter staat, brengt u wel veranderingen aan geef uw vogels de tijd om er aan te wennen, en kom er tijdens de bijeenkomsten op terug. Niemand heeft de wijsheid in pacht, maar samen moet het ons lukken om onze vogels het beste te geven van wat er uit voeding te halen is.
Met dank aan: Roger
Voor lezingen:
 Roger van der Sijpt
Saturnuslaan 12
4624 BG Bergen op Zoom
Tel: 0164-259001
E-Mail: sijpt10@home.nl