Epilepsie bij valkparkieten
Terug

Wat is epilepsie: Epilepsie is een storing in de hersenfunctie. In de hersenen ontstaat een soort kortsluiting met als gevolg een overmaat aan zenuwprikkels en dit resulteert in hevige spierkrampen (tremoren).
Primaire epilepsie heeft geen direct aanwijsbare oorzaak en moet levenslang met medicijnen onder controle gehouden worden. Om deze diagnose te stellen moeten natuurlijk allerlei andere oorzaken waarbij ook neurologische ( zenuw) verschijnselen voorkomen, uitgesloten worden.
En dat zijn er nogal wat (vandaar dat ik nogal schrok van jullie vraag).

In de praktijk is de meest bekende vorm van een epileptische aanval: de grijze roodstaart papegaai: “dokter, hij dondert regelmatig van zijn stok, ligt even te krampen en komt dan weer op”.
Oorzaak: calcium (kalk, nodig voor je botten) tekort in het bloed.
Natuurlijk het bekende voedings verhaal: zaadmengsel is geen complete voeding; arm aan calcium en te rijk aan fosfor. De calium-fosfor verhouding is heel belangrijk voor een goede opname van calcium uit het voer. En wat in deze stofwisseling heel belangrijk is, is vitamine D, vooral D3.
Waarom speciaal de grijze roodstaart? Vitamine D3 haalt de vogel voor een deel uit het voer, maar voor een groot deel moet het lichaam dit zelf aanmaken (via een stofje uit de stuitklier en de huidcellen) en daar heb je zonlicht / daglicht bij nodig! Dus zeker voor deze soort geldt: naar buiten!

Tekorten in de voeding kunnen dus zenuwverschijnselen (zowel verlammingen als krampen) veroorzaken; tekort aan vitamine A, C, D3, E, B complex, calcium en selenium.

Bij de valkparkiet is het het “cockatiel paralyse syndrome” bekend, waarbij vleugels, poten en kaakspieren aangetast zijn. In veel gevallen gaf een injectie met vit.E en selenium goede resultaten. Tegenwoordig denkt men dat een chlamydia infectie (Chlamydia psittaci) mede een rol speelt. De acute vorm van een chlamydia infectie (luchtweg problemen, evenals vaak diarree en veel drinken) is bij de meeste kwekers/liefhebbers wel bekend.
De chronische vorm van infectie kan zich uiten in uitsluitend centraal (dus van de hersenen uitgaande) zenuwverschijnselen. Het meest zie je dit bij de Grijze Roodstaart, de Kaketoe’s, de groene Amazone’s EN de valkparkieten.

Een goede tweede in de praktijk is de loodvergiftiging. De bekende loodrandjes aan gordijnen of die mooie Tiffany lampen, levensgevaarlijk voor onze huisgenoten indien ze de kans krijgen eraan te knabbelen. Het geeft heftige spierkrampen en vaak ondanks direct ingrijpen, een dodelijk verloop. Bij “lichte” gevallen ontstaan er orgaanbeschadigingen die de levensduur van uw papegaai ernstig kunnen bekorten.

Ook Teflon, oververhitting van de bekende pannen (nooit gourmetten in de kamer waar uw vogel is), kan “epileptische aanvallen”geven, en na luchtwegproblemen, de dood tot gevolg hebben.

Insecten bestrijdingsmiddelen, antiparasieten middelen etc. horen uit de buurt van de vogels gehouden te worden. Opname of soms zelfs inademing kan uiteindelijk dodelijk zijn, maar geeft vaak in “lichte “ vorm epileptische aanvallen.

Een grote groep van besmettelijke ziekten kan ook zenuwverschijnselen geven.
We hebben natuurlijk onze zorgen gehad met de vogelpest, of vogel griep (influenza virus),
gelukkig hoeven we ons om de besmetting naar de papegaaien (nog) geen zorgen te maken.
Pacheco’s disaese (herpesvirus) kan, ten gevolge van leverbeschadiging, ook “epilepsie” geven.

Nieuw, en in opkomst, is het West Nile Virus. Diverse papegaaien soorten, waaronder de hals band parkiet en de valkparkiet blijken er gevoelig voor te zijn. Ook deze besmetting uit zich in neurologische verschijnselen.

Epilepsie wordt ook gezien bij vogels die ook andere verschijnselen hebben, bijvoorbeeld bij het kliermaag-dilatatie-syndroom. Behalve verschijnselen van het maagdarmkanaal, kunnen er ook zenuwverschijnselen worden waargenomen.

Bij grasparkieten komen regelmatig tumoren van de nier voor. Deze tumor kan drukken op de hoofdzenuw van een van de pootjes en daardoor ook zenuwverschijnselen veroorzaken.
Ook hersentumoren kunnen bij papegaaien voorkomen en voor “epilepsie” problemen zorgen.

Terwijl ik met dit verhaal bezig was ( in mijn vakantie en dan probeer ik ook altijd “bij te lezen”), kwam ik in een Journal of Avian Medicine en Surgery een verslag tegen van een onderzoek bij Swift parkieten.
Negen Swiftparkieten uit vier verschillende voličres waren gestorven na vermagering en epilepsie. Alle negen bleken ernstige nierafwijkingen te hebben. Nader onderzoek wees enkele oorzaken aan: o.a. kunstmest met nitraat; zink van het gebruikte gaas, maar ook zeer waarschijnlijk te hoog eiwit gehalte in het voer!
Overdaad schaadt – dat geldt ook voor vitamines, mineralen e.d.

Met dank aan:
Dr. P.J.Kindermans, Vlaardingen

Teksten mogen alleen overgenomen worden met toestemming van auteurs